Εφαρμόζεται από 26 Σεπτεμβρίου 2012 το Σχέδιο Δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενίσχυση του ελαιόλαδου, όπως προκύπτει από την απάντηση του Αναπληρωτή Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος, σε ερώτηση της Βουλευτού Λακωνίας Φεβρωνίας Πατριανάκου, σχετικά με τα αναγκαία μέτρα με τα οποία προτίθεται να προστατεύσει το ελληνικό ελαιόλαδο από τις επιπτώσεις συμφωνιών, όπως η συνεργασία δύο ισπανικών «κολοσσών» στον τομέα του ελαιόλαδου.

Το πλήρες κείμενο της απάντησης του Αναπληρωτή Υπουργού έχει ως εξής:

Το ελαιόλαδο και οι επιτραπέζιες ελιές υπάγονται στο καθεστώς της κοινής οργάνωσης των γεωργικών αγορών [Καν. (ΕΚ) 1234/2007 του Συμβουλίου] και τα διάφορα μέτρα για τη στήριξή τους αποφασίζονται από τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Συμβούλια Υπουργών-Διαχειριστικές Επιτροπές, κ.λπ.), ενώ δεν επιτρέπεται η λήψη εθνικών παρεμβατικών μέτρων.

Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης των προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί στον τομέα του ελαιολάδου, που εστιάζονται κυρίως στη μείωση των τιμών και στα διαρθρωτικά προβλήματα του τομέα, πρότεινε, τον Ιούνιο του 2012, ένα σχέδιο δράσης για το ελαιόλαδο.

Σύμφωνα με το εν λόγω σχέδιο, προκειμένου να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή ισορροπία της αγοράς, πρέπει να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα του τομέα και να στηριχθεί σε πλεονεκτήματα, όπως η ποιότητα και η επωνυμία του προϊόντος.

Με γνώμονα τους παραπάνω στόχους, οι κύριες δράσεις πρέπει να έχουν ως στόχο:

Την ποιότητα και τον έλεγχο, με μέτρα που θα ενισχύουν την εικόνα της επωνυμίας του ευρωπαϊκού ελαιολάδου, θα προστατεύουν και θα ενημερώνουν καλύτερα τον καταναλωτή και την ενίσχυση του τομέα αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες που προσφέρονται από την αναμόρφωση της ΚΑΠ και κινητοποιώντας όλους τους φορείς του.

Ειδικότερα το σχέδιο δράσης αναπτύσσει τους άξονες Ποιότητα και Έλεγχοι, Αναμόρφωση του τομέα, Διάρθρωση του τομέα, Προώθηση, Διεθνές Ελαιοκομικό Συμβούλιο, Ανταγωνισμός με Τρίτες Χώρες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε την εφαρμογή του σχεδίου δράσης για το ελαιόλαδο από τις 26-9-2012 και, λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις των Κρατών-Μελών, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, εστίασε, σε πρώτη φάση, σε ενέργειες που αφορούν στην ποιότητα του ελαιολάδου, στους ελέγχους, καθώς και στη βελτίωση της σήμανσής του.

Για το λόγο αυτό, έχει προτείνει και τις τροποποιήσεις των Κανονισμών για τις προδιαγραφές εμπορίας, των χημικών χαρακτηριστικών και αναλύσεων και της ιδιωτικής αποθεματοποίησης, την αύξηση των ελέγχων (με σχετικές αναλύσεις επικινδυνότητας ) και των ποινών, τη βελτίωση της μεθόδου δειγματοληψίας και μέτρα για τη βελτίωση της σήμανσης των ελαιολάδων, με σκοπό την προστασία του καταναλωτή.

Ήδη, έχουν πραγματοποιηθεί συζητήσεις στις Βρυξέλλες σε επίπεδο Διαχειριστικής Επιτροπής και υπάρχει συμφωνία, καταρχήν όλων των Κρατών- Μελών για τις προτεινόμενες αλλαγές, ενώ το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) συνεργάζεται με τους φορείς του κλάδου, προκειμένου να διαμορφωθούν οι εθνικές θέσεις.

Σχετικά με τα κριτήρια για την αξιολόγηση των προγραμμάτων εργασίας των εγκεκριμένων Οργανώσεων Ελαιουργικών (ΟΕΦ) και την ακόλουθη κατανομή της χρηματοδότησης, για την τελευταία τριετή περίοδο 2012-2015, ελήφθησαν υπόψη:

Τα προβλεπόμενα στις σχετικές εθνικές και κοινοτικές διατάξεις και, επιπλέον, η συνάφεια των δράσεων του προγράμματος, η σύνδεση του προηγούμενου με το νέο, η αξιολόγηση των παραδοτέων, η ύπαρξη πάγιων προσφορών, η τεκμηρίωση του κόστους των υπηρεσιών, η συμμετοχή σε περισσότερους τομείς δραστηριοτήτων, η παρουσίαση των αποτελεσμάτων του προηγούμενου προγράμματος, η συμμετοχή στις δράσεις των τομέων Β και κυρίως Δ, η ύπαρξη δεικτών αξιολόγησης και η δέσμευση του φορέα για συγκεκριμένους δείκτες, καθώς και το ύψος του προϋπολογισμού.

Η γενική εικόνα των ΟΕΦ για τον τομέα της ελαιοκομίας, η παραγωγή ελαιολάδου και επιτραπέζιας ελιάς, η παραγωγή προϊόντων ΠΟΠ ή ΠΓΕ, η πραγματοποίηση τυποποίησης, η εμπορία και κυρίως οι εξαγωγές, καθώς και η γενική εικόνα του προγράμματος εργασίας. Τα «αντικειμενικά» κριτήρια, όπως ο αριθμός παραγωγών, δένδρων και εκταρίων.

Η κατηγορία των φορέων «οργανώσεις παραγωγών» στην οποία αποφασίσθηκε να κατανεμηθεί το 90% περίπου της διαθέσιμης κοινοτικής χρηματοδότησης, καθόσον τα χρήματα προέρχονται από παρακράτηση της ενιαίας ενίσχυσης.

Επίσης, για τη διευκόλυνση της χρηματοδότησης των ΟΕΦ, μετά από αίτημα της Ελλάδας προς την ΕΕ, εγκρίθηκε η παράταση χορήγησης της πρώτης δόσης της προκαταβολής, για το έτος 2012/2013, κατά τρεις μήνες, μέχρι 30-9-2012, προκειμένου να αποδεσμευθούν, στο μεταξύ, εγγυητικές επιστολές, ώστε να χρησιμοποιηθούν για τη χορήγηση νέων προκαταβολών.

Σχετικά με το ποιοτικό παρακράτημα του άρθρου 68 του Καν. (ΕΚ) 73/09, προβλέπεται να συνεχισθεί και για το 2013, λόγω της παράτασης της ισχύουσας ΚΑΠ.

Όσον αφορά στα προγράμματα ενημέρωσης και προώθησης των αγροτικών προϊόντων στην εσωτερική αγορά της Ε.Ε. και στις Τρίτες Χώρες, το ΥΠΑΑΤ χειρίζεται τους Καν. (ΕΚ) 3/2008 του Συμβουλίου και (ΕΚ) 501/2008 της Επιτροπής.

Σε ό,τι αφορά στον έλεγχο και στην πιστοποίηση των 27 αναγνωρισμένων ελαιολάδων ως ΠΟΠ-ΠΓΕ, ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ έχει δημιουργήσει σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης, στο οποίο έχουν ενταχθεί περί τις 550 επιχειρήσεις παραγωγής, τυποποίησης και εμπορίας ελαιολάδου, όπου μεταξύ των άλλων, ελέγχει τα παρακάτω πεδία:

Της προέλευσης της πρώτης ύλης, όπου διενεργείται έλεγχος των υπεύθυνων δηλώσεων που καταθέτουν οι παραγωγοί στα ελαιοτριβεία, τα στοιχεία των οποίων σύμφωνα με τους καταγεγραμμένους ελαιώνες στο Ελαιοκομικό Μητρώο της κάθε ΠΕ, καθώς και στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) και επικαιροποιούνται κάθε έτος.

Της παραγωγής της ξεχωριστής αποθήκευσης ανά είδος, καθώς και των συνολικών εισροών εκροών ελαιολάδου που έχει κάθε μονάδα από τα επίσημα φορολογικά παραστατικά μέσω των ελέγχων που πραγματοποιεί στις μονάδες παραγωγής ΠΟΠ/ΠΓΕ ελαιολάδων (ελαιοτριβεία). Κάθε μονάδα υποχρεούται μέσω της υπογεγραμμένης σύμβασης πιστοποίησης να τηρεί και να αποστέλλει αρχείο εισροών/εκροών στον ΕΛΓΟ για κάθε ελαιοκομική περίοδο, υπόδειγμα του οποίου είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του ΕΛΓΟ- ΔΗΜΗΤΡΑ.

Της Τυποποίησης- Εμπορίας ελαιολάδων μέσω αυστηρών ελέγχων στις αντίστοιχες μονάδες προς αποφυγή φαινομένων νοθείας ή /και ελληνοποιήσεων (έλεγχος των επίσημων φορολογικών παραστατικών, ποιοτικών χαρακτηριστικών, χημικών αναλύσεων), ενώ ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην ιχνηλασιμότητα και την ορθή χρήση της επισήμανσής τους. Κάθε μονάδα τυποποίησης, όπως και οι επιχειρήσεις εμπορίας ΠΟΠ/ΠΓΕ ελαιολάδου, υποχρεούται μέσω της υπογεγραμμένης σύμβασης πιστοποίησης να τηρεί και να αποστέλλει στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ αρχεία εισροών/ εκροών κάθε εξάμηνο, υποδείγματα των οποίων είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ.

Της πραγματοποίησης δειγματοληψιών τελικού προϊόντος και της διενέργειας εργαστηριακών αναλύσεων ελέγχων σε σημεία χονδρικής και λιανικής πώλησης, ώστε να προστατεύεται το πιστοποιημένο προϊόν από απομιμήσεις και αθέμιτο ανταγωνισμό.

Της παραπομπής των παραβάσεων που τυχόν διαπιστώνονται κατά τη διενέργεια των ελέγχων, στην αρμόδια Επιτροπή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την επιβολή διοικητικών κυρώσεων και προστίμων (αφαίρεση των ενδείξεων, απόσυρση των προϊόντων, επιβολή προστίμου αναλόγως της βαρύτητας της παρατυπίας ή παράβασης).

Κατ' αυτόν τον τρόπο, διασφαλίζεται η ορθή τήρηση των απαιτήσεων της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας στις αποφάσεις αναγνώρισης των καταχωρισμένων ενδείξεων.


Επιστροφή στα νέα